LSP
Huisartsen en apothekers houden dossiers bij van hun patiënten. De belangrijkste medische gegevens kunnen zij, 24 uur per dag en 7 dagen per week, delen met andere zorgverleners, mits daarvoor toestemming is gegeven. Dit doen zij via het Landelijk Schakelpunt (LSP).
Het LSP voor de patiënt:
Als een patiënt bij de huisartsenpost komt, is het erg handig als deze gegevens beschikbaar zijn. Kortgezegd kan de zorgverlener hierdoor snel en betrouwbaar de actuele medische gegevens inzien, wat onder andere kan zorgen voor een betere medicatieveiligheid.
De rol van Sleutelnet:
Het LSP wordt beheerd door de Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ). Sleutelnet heeft een faciliterende rol bij de implementatie van het LSP in de regio Zuid-Holland Noord. Zo communiceren wij via nieuwsbrieven naar apotheken en huisartsen over de ontwikkelingen rondom het LSP. Tevens vervullen wij de rol van vraagbaak, ondersteunen wij tijdens het aansluitproces en bieden wij handreikingen om het opt-in percentage te verhogen en het LSP-gebruik te verbeteren.
Door deel te nemen aan de regionale netwerkdagen, waarin vertegenwoordigers van de regionale samenwerkingsorganisaties en de VZVZ operationele zaken bespreken rondom de implementatie van en ontwikkelingen rondom het LSP, behoudt Sleutelnet verbinding met de landelijke en regionale ontwikkelingen.
Wat is het LSP?
Het Landelijk Schakelpunt – het hart van de ICT-basisinfrastructuur voor de zorg – is een soort verkeerstoren die de uitwisseling van patiëntinformatie regelt tussen zorgaanbieders. Via het Landelijk Schakelpunt (LSP) kunnen zorgverleners veilig en snel actuele informatie opvragen uit computers van andere zorgverleners. Ondanks dat de naam anders doet vermoeden, worden gegevens niet landelijk uitgewisseld. Het LSP is opgedeeld in regio’s en alleen binnen deze regio’s kunnen gegevens worden uitgewisseld. Sommige instellingen, zoals Universitair Medische Centra en gespecialiseerde ziekenhuizen, vormen hierop een uitzondering. Hier kunt u een overzicht van de regio’s bekijken.
Het LSP bewaart geen gegevens van de patiënt. De zorgverlener kan de gegevens via een zoekmachine – een soort “Google voor de zorg” – opvragen uit dossiers elders in het land. Daarmee blijft de verantwoordelijkheid voor de gegevens bij de zorgverlener die ze heeft ingevoerd.
De informatie in patiëntendossiers is vertrouwelijk. De zorgverlener moet een geldige reden hebben om gegevens op te vragen. En alleen zorgverleners met een elektronisch paspoort kunnen het dossier via het Landelijk Schakelpunt raadplegen.
De zorgverlener die gegevens wil opvragen via het LSP, dient bij zijn aanvraag het BSN mee te zenden van de patiënt over wie hij meer informatie wil. Alleen de gegevens van patiënten van wie geregistreerd staat dat ze hun toestemming hebben gegeven, worden gevonden. Het Landelijk Schakelpunt legt vast wie wanneer welke informatie heeft ingezien. Zo kan ook achteraf controle plaatsvinden of de inzage rechtmatig was en eventueel misbruik worden gestraft.
Aansluiten op het LSP
Apotheken en huisartsenpraktijken die nog niet (volledig) zijn aangesloten en ondersteuning nodig hebben, kunnen de aansluitassistent op de website van VZVZ raadplegen. Ook hebben wij een aansluithandleiding opgesteld waarbij duidelijk elke stap van het aansluitproces wordt uitgelegd. Als u deze wilt ontvangen, kunt u een mail sturen naar svandergeer@sleutelnet.nl.
Hieronder vindt u meer informatie over meerdere begrippen uit het aansluitproces:
Digitaal recept via LSP
Digitale recepten
Het LUMC en het Alrijne Ziekenhuis sturen voortaan digitaal recepten naar de apotheken in de regio Zuid-Holland Noord. De medicatieveiligheid verbetert met deze nieuwe werkwijze, omdat apothekers papieren recepten niet meer handmatig hoeven over te nemen. Dat draagt ook bij aan een efficiënter werkproces voor de apotheker, die er daarnaast voor kan kiezen om medicatie alvast klaar te zetten.
Convenant
Aan de basis van de samenwerking staat het Convenant Digitaal Recept: een document met afspraken over de nieuwe werkwijze. De komst van het digitale recept brengt een verandering mee in het werkproces voor alle betrokken zorgverleners, denk aan: de voorschrijvend arts in het ziekenhuis, de apothekers in het ziekenhuis en de medewerkers van de openbaar apotheken. Dan is het belangrijk dat samenwerkingsafspraken zorgvuldig worden vastgelegd en dat iedereen op dezelfde manier gaat werken.
Dit convenant is een resultaat van de projectgroep Digitaal Recept, bestaande uit afgevaardigden van het LUMC, het Alrijne Ziekenhuis en de VER, onder leiding van Sleutelnet. Zij hebben afspraken gemaakt over het digitaal verzenden en ontvangen van recepten via het Landelijk Schakelpunt van de tweede- naar de eerstelijnszorg. Het convenant is op 3 april 2020 ondertekend door alle betrokken partijen. Een mooie bezegeling van een succesvolle samenwerking. Vanaf nu kunnen ook de andere zorginstellingen die recepten versturen, aansluiten op het convenant en de nieuwe werkwijze.
Toestemming vragen en voorlichting
Opt-in:
Medische gegevens mogen alleen via het LSP gedeeld worden als daar nadrukkelijk toestemming voor is gegeven (opt-in). Er zijn drie verschillende manieren waarop toestemming gegeven kan worden:
- Schriftelijk met een toestemmingsformulier;
- Mondeling aan de balie;
- Online via volgjezorg.nl.
Toestemming vragen kan schriftelijk, maar mondelinge toestemming is ook geldig. U bent wel verplicht de verkregen toestemming vast te leggen in uw zorginformatiesysteem, evenals de datum waarop de toestemming is gegeven. U zorgt daarmee voor aantoonbaarheid van de toestemming. De plicht tot registratie in het dossier geldt ook als de patiënt aangeeft de toestemming in te willen trekken of geen toestemming geeft. Voor meer informatie m.b.t. opt-in, bekijk deze pagina van VZVZ.
VZVZ heeft toestemmingsformulieren ontworpen (deze kunt u hieronder aanklikken) waarmee u het opt-in van de patiënt kunt vastleggen. Voor kinderen onder de 12 jaar geldt dat de ouder of voogd het formulier moet ondertekenen. Voor kinderen van 12 tot 16 jaar die toestemming willen geven, moet zowel de ouder/voogd als het kind een handtekening zetten. Kinderen vanaf 16 jaar mogen zelf toestemming geven:
- Toestemmingsformulier
- Toestemmingsformulier gecombineerd (toestemming voor meerdere zorgverleners, bijv. huisarts en apotheek)
- Toestemmingsformulier bij wettelijke vertegenwoordiging
Wilt u uw patiënten middels een brief informeren over het geven van toestemming voor het elektronisch delen van medische gegevens? Dan kunt u onderstaande standaardbrieven gebruiken, die zijn opgesteld door VZVZ:
Voorlichting:
De VZVZ heeft diverse voorlichtingsmaterialen ontworpen waarmee zorgverleners hun patiënten kunnen voorlichten over het digitaal uitwisselen van medische gegevens. Denk aan folders, brochures en posters. De verschillende materialen zijn hier te bekijken. Het standaard materiaal kan kosteloos worden besteld via de VZVZ Bestelpagina. Voor gepersonaliseerd materiaal betaalt u een tegemoetkoming in de kosten.
Digitaal voorlichtingsmateriaal:
Naast het drukwerk, heeft VZVZ ook voorlichtingsfilmpjes ontworpen (“Het LSP op de huisartsenpost”, “Het LSP in de apotheek”, “Het LSP in het ziekenhuis”), die u op het wachtkamerscherm of op uw website kunt gebruiken. De filmpjes zijn ook ondertiteld beschikbaar. Stuur een e-mail naar communicatie@vzvz.nl om de downloadversie van de filmpjes te ontvangen. Download hieronder het filmpje: “Het LSP in de apotheek”.