Vanaf 1 december ziet de verwijsbrief die huisartsen via ZorgDomein naar de specialist sturen er iets anders uit. De aanpassingen zijn het gevolg van de vernieuwde HASP-richtlijn, gericht op een betere overdracht van patiëntinformatie tussen huisarts en specialist. De drijvende kracht achter ‘HASP 2.0’ is Het Nederlands Huisartsen Genootschap. Carinke Buiting van het NHG: “ZorgDomein is zeer belangrijk bij de implementatie.”

De aanpassingen in de verwijsbrief zullen geen huisarts ontgaan, al zijn ze naar verwachting niet heel ingrijpend. Productmanager Pieter Langers van ZorgDomein licht ze toe: “De meest in het oog springende verandering is de aanpassing van de indeling. Het kerndeel is beperkt tot vier rubrieken, zodat de ontvanger – vaak is dat de specialist – sneller de essentie kan zien wat er van hem of haar wordt verwacht. Het tweede deel, de dossier-samenvatting, is juist uitgebreider met relevante achtergrondinformatie. Verder heeft een aantal individuele rubrieken een andere naam gekregen. De nieuwe richtlijn heeft géén gevolgen voor het proces van verwijzen of de plek van de verwijsbrief daarin. Het is al met al dus niet wereldschokkend, maar we hebben de aanpassingen toch zeer zorgvuldig getest: er gaan tenslotte wel 10.000 huisartsen mee aan de slag.”

Patiënt gebaat bij goede overdracht
Het NHG is al sinds eind vorige eeuw de grote aanjager van de HASP-richtlijn; de afkorting staat overigens gewoon voor ‘huisarts-specialist’. Wetenschappelijk medewerker Carinke Buiting is al die jaren nauw betrokken: “Goede communicatie tussen medici is enorm belangrijk, zeker als de zorg deels of helemaal overgaat van huisarts naar specialist in het ziekenhuis. Als er niet goed is afgestemd, ondervindt de patiënt daarvan nadeel – en het is voor de patiënt sowieso onplezierig om te merken. Maar wat communiceer je nu precies, en wanneer? Het is evident dat het voor alle partijen bijzonder plezierig en handig is om dat samen vast te leggen: in de HASP-richtlijn. In 2008 implementeerde ZorgDomein de richtlijn in de digitale verwijzing. Dat ZorgDomein vervolgens zo’n vlucht nam, hielp enorm om de richtlijn aan de kant van de huisarts bekend te maken.”

Winst aan beide kanten
De aanpassing van de verwijsbrief is niet de enige wijziging die de vernieuwde HASP-richtlijn met zich meebrengt: ook de terugrapportage vanuit de specialist gaat veranderen. Carinke Buiting: “Een paar jaar terug trok de toenmalige Inspectie van de Volksgezondheid aan de bel: de overdracht in de zorg moest completer, correcter en tijdiger worden. De Federatie Medisch Specialisten nam toen contact met ons op om samen de richtlijnen aan te scherpen. Uiteindelijk zaten we niet alleen aan tafel met de FMS en de NVZ, maar ook met alle medisch-wetenschappelijke verenigingen. Iedereen begrijpt dat er aan beide kanten winst te behalen valt, daarom tekenden we allemaal voor een vernieuwde HASP. Dat was een mooi moment.”

Verbeterde rapportage 
Om de vernieuwde HASP-richtlijn te testen startte in 2019 een pilot in Zuid-Holland-Noord, waaraan huisartsen, het Alrijne Ziekenhuis en het LUMC deelnamen. De organisatie lag bij Sleutelnet, de samenwerkingsorganisatie die de digitalisering van de zorg in deze regio faciliteert. Programmamanager Mirco Rossi: “Om een soort nulmeting te houden, riepen we een expertgroep van huisartsen en specialisten bij elkaar. Aan de hand van bestaande verwijsbrieven en terugrapportages bekeken we samen de kwaliteit van de overdracht. Het belangrijkste verbeterpunt: veel medici gebruiken afkortingen die voor hun collega’s onduidelijk zijn. Dat is storend, vooral in de onderdelen conclusie en beleid. Verder werden de sjablonen niet optimaal gebruikt; als je alles netjes rubriceert, krijg je een mooie rapportage, maar niet als je alle informatie in één veld kwijt wilt.”
Een één-meting van de pilot is door corona uitgesteld en vindt nu in januari plaats. Mirco Rossi: “Maar in de wandelgangen hoor je wel positieve verhalen over de nieuwe HASP-richtlijn. Het is even wennen, maar levert een helderder rapportage op. Dat geldt ook voor de verwijsbrief: de specialist ziet eerder wat er van hem of haar gevraagd wordt, en wat het beleid van de huisarts is geweest.”

Richtlijn faciliteren
Carinke Buiting: “Wat de pilot in Leiden zeker liet zien, is dat de nieuwe HASP-richtlijn goed na te leven is. Voor de naleving van de richtlijn noteerden we al een kleine zeven voor de verwijsbrief door de huisarts, en dat cijfer kan met wat meer training van de gebruikers nog wel omhoog. De rol van ZorgDomein is daarbij zeer belangrijk: IT is nu eenmaal een krachtige hulp voor het ondersteunen van goed gedrag.”
Pieter Langers is het daarmee eens: “De HASP-richtlijn van het NHG en FMS is toonaangevend, dus die faciliteren we graag. Dat is wat ZorgDomein goed kan: ervoor zorgen dat zo’n richtlijn ook past in de praktijkvoering van de zorgverleners die hem moeten gebruiken. Daarom hebben we samen met het NHG besloten om van dit project een succes te maken.”